ترخون یک گیاه علفی خوشبو و چندساله است که از جنس Artemisia و از خانواده چایان (Asteraceae) است. اصل نام علمی آن "Artemisia dracunculus" است. این گیاه از طریق کاشت از بذر یا اقلیمهای گرمتر که متناسب با نیازهای آب و هوایی خود است، پرورش مییابد.
تاریخچه ترخون به دورههای باستانی بازمیگردد و در مصر باستان، یونان و روم با ارزشهای طبیعی و آشپزی مورد استفاده قرار گرفته است. این گیاه به عنوان یکی از اصلیترین اجزا در ترکیبات هربال و خوراکیها معروف است و به دلیل خواص طبی و طعم خوبش در آشپزی مدیترانهای و فرانسوی محبوب است.
ترخون معمولاً در اقلیمهای گرم و خشک با خاک خوبتغذیه و دیمی، یا نیمهدیمی، بهترین رشد را دارد. این گیاه به خورشید نور کافی نیاز دارد و در خاکهای خشک تر و لیتهای بهترین عملکرد را از خود نشان میدهد.
بزرگترین تولید کنندگان گیاه ترخون
تولید کنندگان ترخون در سراسر جهان به مناطق مختلفی محدود نمیشوند. با این حال، برخی از کشورها به دلیل شرایط اقلیمی و خاکی مناسب، به عنوان تولیدکنندگان اصلی ترخون شناخته میشوند.
1. فرانسه : ترخون یکی از گیاهان علفی محبوب در آشپزی فرانسوی است و در این کشور به وفور پرورش مییابد. مناطقی مانند پرووانس و لوآر با شرایط آب و هوایی مناسب، ترخون به خوبی رشد میکند.
2. روسیه : این گیاه در برخی مناطق روسیه نیز کاشته میشود. شرایط آب و هوایی خنک و خاکهای حاصلخیز، تولید ترخون در این نقاط را تسهیل میدهد.
3. ایران : ایران نیز یکی از کشورهای تولیدکننده ترخون است. اقلیمهای گرم و خشک در برخی استانها مانند خراسان، یزد و کرمان شرایط خوبی برای کاشت این گیاه فراهم میکنند.
4. ایالات متحده : برخی ایالتهای آمریکا نیز ترخون را پرورش میدهند، به ویژه در مناطقی با اقلیم خشک و گرم.
تولید ترخون در این کشورها به دلیل تقاضای زیاد در صنایع غذایی و آشپزی برقرار است، و شرایط اقلیمی مناسب باعث موفقیت کاشت این گیاه در این نقاط شده است.
مواد و املاح ترخون
1. روغن اسانسی : ترخون حاوی روغن اسانسی مخصوص به نام "estragole" است که به عنوان یکی از اصلیترین اجزای موجود در ترخون محسوب میشود.
2. آنتیاکسیدانها : ترخون دارای آنتیاکسیدانهایی نظیر بتا-کاروتن، روزماریک اسید و کوئرستین است که به سلامتی سلولها کمک میکنند.
3. ویتامینها : این گیاه حاوی ویتامینهای مختلفی از جمله ویتامین C، ویتامین A، و ویتامین K است.
4. املاح معدنی : ترخون حاوی املاح معدنی از قبیل پتاسیم، مس، منگنز، آهن، کلسیم و آلومینیم است.
5. ترکیبات فلاوونوئیدی : این گیاه شامل ترکیبات فلاوونوئیدی نظیر روتین و کومارینها میشود.
6. ترکیبات فنولی : ترخون دارای ترکیبات فنولی از جمله ایزوفرولیک اسید و روزماریک اسید است که خواص ضد التهابی دارند.
7. پروتئین و فیبر : ترخون حاوی مقدار معتدلی پروتئین و فیبر است که به سلامت گوارشی و سایر عملکردهای بدن کمک میکند.
خواص و کاربردهای ترخون
1. ضدالتهابی : ترخون به دلیل حاوی ترکیبات فنولی و آنتیاکسیدانها، خواص ضد التهابی دارد و میتواند در کاهش التهابهای بدن مؤثر باشد.
2. تقویت گوارش : مصرف ترخون میتواند به بهبود عملکرد گوارش کمک کرده و مشکلات معده و روده را کاهش دهد.
3. ضد اسپاسم معده : ترخون به عنوان یک آرامبخش معده شناخته میشود و میتواند در کاهش اسپاسم معده و احساس تهوع مؤثر باشد.
4. بهبود قند خون : برخی تحقیقات نشان میدهد که ترخون ممکن است در کنترل قند خون و پیشگیری از دیابت نوع 2 مفید باشد.
5. آشپزی : ترخون به عنوان یک ادویه در آشپزی مورد استفاده قرار میگیرد و به غذاها طعم و عطر خاصی میبخشد، به ویژه در فرانسویزها و آشپزی مدیترانهای.
6. درمان مشکلات گوارشی : ترخون برای کاهش مشکلات گوارشی مانند نفخ و گاز معده مورد استفاده قرار میگیرد.
7. درستکننده چای : برگهای ترخون میتوانند برای تهیه چای مفید باشند که خواص آرامبخشی دارد.
8. استفاده در تزیین غذاها : شاخهها و برگهای ترخون برای تزیین غذاها و نوشیدنیها به کار میروند.
9. استفاده در صنایع داروسازی : به علت خواص ضدالتهابی و آرامبخشی، ترخون در تهیه برخی از داروها و عصارههای گیاهی مورد استفاده قرار میگیرد.
دستورهای کاربردی با ترخون
توصیه میشود پیش از استفاده از هر ترکیبی برای درمان یا تسکین مشکلات خاص، بهتر است با پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید
1. دمنوش ترخون
- مواد لازم
- 1 قاشق چایخوری ترخون خشک یا تازه خرد شده
- 1 فنجان آب جوش
- طرز تهیه
- ترخون را در آب جوش حل کرده و بگذارید مدتی بخوابد.
- پس از 10-15 دقیقه، دمنوش آماده است.
- کاربرد
- مصرف این دمنوش میتواند به کاهش اسپاسم معده، آرامبخشی و تسکین مشکلات گوارشی کمک کند.
2. پماد ترخون
- مواد لازم
- 2 قاشق غذاخوری روغن زیتون
- 1 قاشق چایخوری ترخون خشک یا تازه خرد شده
- 1 قاشق چایخوری موم زنبورعسل
- طرز تهیه
- ترخون را با روغن زیتون در یک ظرف مخصوص گرم کنید.
- موم زنبورعسل را به آرامی اضافه کنید و مواد را با هم مخلوط کنید.
- مواد را در یک بطری یا جار قرار داده و به خنک شدن بگذارید.
- کاربرد
- این پماد میتواند برای ماساژ محلهای دردناک، مانند مفاصل، جهت تسکین درد و التهاب به کار رود.
طبع ترخون گرم است یا سرد ؟
ترخون به طور عمومی به عنوان گیاهی با طبع گرم و خشک تلقی میشود. این به این معناست که مصرف آن ممکن است در افزایش گرما و حرارت در بدن تأثیرگذار باشد. طبع گرم ترخون باعث شده است که در طب سنتی برخی از خصوصیات گرم کننده و آرامبخشی برای بدن نسبت داده شود.
از آنجا که ترخون طبع گرم دارد، معمولاً برای تعادل دهی در سیستم گوارشی و کاهش سردی بدن مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین، مصرف آن به خصوص در فصول سرد سال ممکن است مفید باشد.
مضرات ترخون
ترخون برای بسیاری از افراد ایمن و مضر نیست و به عنوان یک گیاه خوراکی و دارویی امن تلقی میشود. با این حال، برخی از افراد به دلیل شرایط خاص یا حالات بهداشتی ممکن است مصرف ترخون را به تدابیر احتیاطی منع کنند:
1. بارداری : برخی منابع توصیه میکنند که بارداران در دوره حاملگی از مصرف بیش از حد ترخون خودداری کنند، زیرا ممکن است تأثیرات آن بر روی بارداری و نوزادها هنگام مصرف زیاد مشخص نباشد.
2. افراد با مشکلات گوارشی : افرادی که به مشکلات خاصی مانند زخم معده یا دیسپپسی مبتلا هستند، بهتر است با مشاوره پزشک خود قبل از مصرف ترخون را مطالعه کنند، زیرا ممکن است برخی از افراد حساسیت یا تحمل کمتری نسبت به این گیاه داشته باشند.
3. آلرژی : افرادی که به گیاهان خانواده چایان حساسیت دارند، ممکن است نیز به ترخون حساسیت نشان دهند و باید از مصرف آن خودداری کنند.
در هر صورت، قبل از شروع هر نوع رژیم غذایی یا استفاده از گیاهان دارویی، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کرده و نکات احتیاطی را مدنظر قرار داده تا از امنیت و مطمئن بودن مصرف برای شما اطمینان حاصل شود.
گیله پز یک فروشگاه آنلاین است و تمام آنچه را کاربر از یک فضای آنلاين انتظار دارد بهخوبی برآورده میکند. کاربری آسان، پرداخت امن از درگاههای بانکی، نماد اعتماد الکترونیک، ضمانت بازگشت پول، امانتداری، پشتیبانی حرفهای برای راهنمایی و رفع مشکلات احتمالی. اعتماد با گیله پز آغاز میشود .