خیارشور خانگی

خیار یکی از سبزیجات پرمصرف و محبوب در سراسر جهان است که به‌واسطه‌ی طعم خنک، آب فراوان و خواص درمانی متعدد، هم به‌صورت خام و هم در تهیه‌ی ترشی‌ها، سالادها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود.

تاریخچه خیار

خیار گیاهی از خانواده کدوئیان است و منشأ اصلی آن به هند و جنوب آسیا بازمی‌گردد. شواهد نشان می‌دهد خیار حدود ۳۰۰۰ سال پیش در این مناطق کشت می‌شده و سپس به مصر، یونان، روم و ایران راه پیدا کرده است.

در ایران باستان نیز از خیار در طب سنتی و تغذیه بهره می‌بردند. امروزه، خیار در سراسر جهان کشت می‌شود و ایران، چین، ترکیه، آمریکا و روسیه از تولیدکنندگان بزرگ آن هستند.

ارزش غذایی خیار

خیار دارای کالری بسیار پایین و آب فراوان است، و با وجود اینکه مواد مغذی در آن به میزان کم و پراکنده‌اند، اما مصرف آن برای آبرسانی، گوارش و پاک‌سازی بدن بسیار مفید است.

ترکیبات مغذی در هر ۱۰۰ گرم خیار (با پوست):

کالری: حدود ۱۵ کیلوکالری

آب: حدود ۹۵٪

پروتئین: ۰.۶ گرم

کربوهیدرات: ۳.۶ گرم

فیبر: ۰.۵ گرم

چربی: تقریبا صفر

ویتامین‌ها و املاح موجود در خیار

ویتامین C: آنتی‌اکسیدان و تقویت‌کننده ایمنی

ویتامین K: مفید برای انعقاد خون و سلامت استخوان

ویتامین A (به‌صورت بتاکاروتن): محافظ پوست و چشم

فولات (B9): کمک به رشد سلولی

پتاسیم: تنظیم فشار خون

منیزیم: آرام‌بخش عضلات

سیلیس و سولفور: مفید برای پوست و مو

خواص خیار

الف) آبرسان و ضد عطش

به‌دلیل داشتن ۹۵٪ آب، خیار یکی از بهترین میوه‌ها برای هیدراته‌ نگه‌داشتن بدن در روزهای گرم است.

ب) بهبود سلامت پوست و ضد پیری

خیار خاصیت خنک‌کنندگی، ضد التهابی و روشن‌کننده پوست دارد. استفاده خوراکی یا موضعی آن می‌تواند به کاهش پف، لک، آفتاب‌سوختگی و چین‌وچروک کمک کند.

ج) کمک به گوارش و دفع سموم

فیبر ملایم موجود در خیار به هضم بهتر غذا و حرکات روده کمک می‌کند و مصرف منظم آن موجب پاک‌سازی کلیه‌ها و دفع اوره از بدن می‌شود.

د) کاهش وزن و کنترل اشتها

خیار با کالری کم و فیبر بالا باعث احساس سیری و کاهش میل به غذا می‌شود و گزینه‌ای عالی برای رژیم‌های لاغری است.

ه) تنظیم فشار خون

پتاسیم موجود در خیار به کاهش فشار خون در افراد مبتلا به پرفشاری کمک می‌کند.

و) کنترل قند خون

مطالعات نشان داده‌اند که خیار ممکن است در کنترل قند خون و کاهش قند ناشتا مؤثر باشد، به‌ویژه در بیماران دیابتی.

طبع خیار و مصلحات آن
در طب سنتی، طبع خیار سرد و تر است.

برای افراد با مزاج سرد، مصرف زیاد خیار ممکن است باعث نفخ، سردی معده، خواب‌آلودگی و درد مفاصل شود.

مصلحات خیار

برای جلوگیری از عوارض خیار، می‌توان آن را با مصلحات مصرف کرد:

نمک: کاهش سردی و رفع نفخ

نعناع خشک: گرم‌کننده معده و بهبود دهنده هضم

زنجبیل یا دارچین (در آب خیار): گرمی‌بخش و ضدنفخ

زیره یا گلپر: تقویت گوارش و متعادل‌سازی طبع

نحوه تهیه خیارشور خانگی
مواد لازم:

خیار قلمی تازه: ۱ کیلوگرم

سیر: ۴–۵ حبه

سبزی معطر (ترخون، نعناع، شوید): مقداری

آب: ۴ لیوان

سرکه: ۱ لیوان

نمک: ۳ قاشق غذاخوری

فلفل سیاه یا فلفل تند: به دلخواه

تخم گشنیز، برگ مو یا برگ کرفس (اختیاری): برای طعم بهتر

طرز تهیه:

۱. خیارها را کاملاً بشویید و خشک کنید.
2. درون شیشه‌های تمیز، ابتدا خیارها را همراه با سیر و سبزی و فلفل بچینید.
3. در قابلمه‌ای، آب، سرکه و نمک را بجوشانید و سپس بگذارید تا کمی خنک شود.
4. محلول را روی خیارها درون شیشه بریزید تا کاملاً پوشانده شوند.
5. درب شیشه را محکم ببندید و در جای خنک و تاریک (یا یخچال) به‌مدت ۷ تا ۱۰ روز نگهداری کنید.
6. بعد از این مدت، خیارشور آماده‌ی مصرف است.