عدس پاک شده درشت

عدس یکی از قدیمی‌ترین و پرمصرف‌ترین حبوبات در جهان است که به دلیل ارزش غذایی بالا و فواید متعدد برای سلامت، در رژیم‌های غذایی مختلف جایگاه ویژه‌ای دارد. این ماده غذایی سرشار از پروتئین، فیبر و مواد معدنی است و به‌عنوان یک منبع تغذیه‌ای مفید، به‌خصوص برای گیاه‌خواران، توصیه می‌شود.

تاریخچه عدس

عدس یکی از نخستین گیاهانی است که توسط انسان کشت شده است. شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که حدود ۸۰۰۰ تا ۹۰۰۰ سال پیش در مناطقی مانند خاورمیانه، شبه‌قاره هند و حوزه مدیترانه کشت می‌شده است.

عدس در تمدن‌های باستانی مانند بین‌النهرین، مصر، یونان و روم به‌عنوان یک منبع غذایی اصلی مصرف می‌شد. این گیاه از طریق مسیرهای تجاری به سایر نقاط جهان گسترش یافت و امروزه در کشورهایی مانند هند، کانادا، ترکیه، ایران و استرالیا بیشترین میزان کشت را دارد.

ارزش غذایی عدس

عدس یک ماده مغذی است که مقادیر زیادی پروتئین، فیبر و ویتامین‌های گروه B دارد و از منابع گیاهی مهم برای تأمین پروتئین محسوب می‌شود.

ترکیبات مغذی در هر ۱۰۰ گرم عدس پخته:

کالری: حدود ۱۱۶ کیلوکالری

پروتئین: حدود ۹ گرم (یک منبع عالی پروتئین گیاهی)

کربوهیدرات: حدود ۲۰ گرم (شامل نشاسته‌های پیچیده)

فیبر: حدود ۸ گرم (مفید برای سلامت گوارش و کنترل قند خون)

چربی: کمتر از ۰.۵ گرم

ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در عدس

ویتامین B1 (تیامین): بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی

ویتامین B6: کمک به تولید انرژی و تنظیم متابولیسم

فولات (ویتامین B9): مفید برای رشد سلولی و پیشگیری از نقص‌های مادرزادی

آهن: ضروری برای جلوگیری از کم‌خونی

منیزیم: کمک به سلامت عضلات و کاهش استرس

فسفر: تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها

پتاسیم: تنظیم فشار خون و کاهش خطر بیماری‌های قلبی

روی (زینک): تقویت سیستم ایمنی و بهبود سلامت پوست

خواص عدس

الف) سلامت قلب و کاهش کلسترول

عدس دارای مقادیر زیادی فیبر محلول است که به کاهش کلسترول بد (LDL) کمک کرده و از بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند. همچنین، پتاسیم موجود در آن باعث تنظیم فشار خون می‌شود.

ب) کنترل قند خون و مناسب برای دیابتی‌ها

به دلیل شاخص گلیسمی پایین و فیبر بالا، عدس می‌تواند سطح قند خون را کنترل کند و برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مفید باشد.

ج) کمک به کاهش وزن و افزایش احساس سیری

عدس دارای فیبر و پروتئین بالا است که باعث افزایش احساس سیری شده و به کنترل وزن کمک می‌کند.

د) پیشگیری از کم‌خونی

عدس یک منبع غنی از آهن و فولات است که به تشکیل گلبول‌های قرمز خون کمک کرده و از کم‌خونی جلوگیری می‌کند، به‌خصوص در زنان باردار و افراد گیاه‌خوار.

ه) بهبود عملکرد گوارشی

فیبر موجود در عدس باعث بهبود عملکرد روده‌ها، جلوگیری از یبوست و کاهش مشکلات گوارشی می‌شود.

و) تقویت استخوان‌ها

عدس حاوی فسفر، منیزیم و کلسیم است که برای تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان مفید است.

ز) تقویت سیستم ایمنی

وجود آنتی‌اکسیدان‌ها، روی و ویتامین‌های گروه B در عدس باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر بیماری‌های عفونی می‌شود.

طبع عدس و مصلحات آن

طبق طب سنتی، طبع عدس سرد و خشک است. به همین دلیل، مصرف آن برای افراد با مزاج گرم مناسب‌تر است، اما برای کسانی که مزاج سرد دارند، ممکن است باعث ضعف، بی‌حالی و نفخ شود.

مصلحات عدس

برای کاهش عوارض عدس، بهتر است آن را همراه با مصلحات مناسب مصرف کنید.

مصلحات مناسب برای عدس:

گلپر: کاهش نفخ و بهبود هضم

زیره: کمک به کاهش سردی و نفخ

آویشن: تقویت معده و جلوگیری از سوءهاضمه

زنجبیل: جلوگیری از سردی بدن و کمک به هضم بهتر

سرکه: کاهش سنگینی عدس و بهبود جذب مواد مغذی

خرما: متعادل کردن طبع سرد عدس و تأمین انرژی

نکات مهم در مصرف عدس

مصرف عدس همراه با مصلحاتی مانند زیره و گلپر باعث کاهش نفخ و بهبود هضم آن می‌شود.

مصرف بیش از حد عدس توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است باعث مشکلاتی مانند نفخ، یبوست و ضعف عمومی شود.