لپه پاک شده

لپه: تاریخچه، ارزش غذایی، خواص، طبع و مصلحات

لپه یکی از حبوبات پرمصرف در آشپزی است این ماده غذایی سرشار از پروتئین، فیبر و ویتامین‌های مهم بوده و در رژیم‌های غذایی گیاه‌خواری، سنتی و مدیترانه‌ای جایگاه ویژه‌ای دارد.

تاریخچه لپه

لپه از جمله قدیمی‌ترین مواد غذایی است که مصرف آن به چند هزار سال پیش بازمی‌گردد.
تمدن‌های باستانی مانند یونان، روم، ایران و هند از لپه در غذاهای خود استفاده می‌کردند. این ماده غذایی از طریق مسیرهای تجاری به نقاط مختلف جهان گسترش یافت و امروزه کشورهای هند، کانادا، استرالیا، ترکیه و ایران از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان لپه هستند.

ارزش غذایی لپه

لپه یک منبع غنی از پروتئین، فیبر و ویتامین‌های گروه B است که به سلامت بدن کمک می‌کند.

ترکیبات مغذی در هر ۱۰۰ گرم لپه پخته:

کالری: حدود ۱۱۸ کیلوکالری

پروتئین: حدود ۸.۳ گرم (یک منبع عالی پروتئین گیاهی)

کربوهیدرات: حدود ۲۱ گرم (شامل نشاسته‌های پیچیده)

فیبر: حدود ۸ گرم (کمک به سلامت گوارش و کاهش کلسترول)

چربی: کمتر از ۰.۵ گرم

ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در لپه

ویتامین B1 (تیامین): تقویت سیستم عصبی و تولید انرژی

ویتامین B6: کمک به متابولیسم بدن

فولات (ویتامین B9): مفید برای رشد سلولی و پیشگیری از کم‌خونی

آهن: افزایش گلبول‌های قرمز و جلوگیری از کم‌خونی

منیزیم: کاهش استرس و تقویت عضلات

فسفر: بهبود سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها

پتاسیم: کنترل فشار خون و تقویت قلب

روی (زینک): تقویت سیستم ایمنی و سلامت پوست

خواص لپه

الف) سلامت قلب و کاهش کلسترول

لپه دارای فیبر محلول است که به کاهش کلسترول بد (LDL) کمک کرده و از بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند. همچنین، پتاسیم موجود در آن به تنظیم فشار خون کمک می‌کند.

ب) تنظیم قند خون و مناسب برای دیابتی‌ها

شاخص گلیسمی پایین لپه و فیبر بالای آن باعث می‌شود که قند خون به آرامی افزایش یابد، بنابراین برای افراد مبتلا به دیابت مفید است.

ج) کاهش وزن و ایجاد احساس سیری

لپه به دلیل محتوای بالای فیبر و پروتئین، باعث افزایش احساس سیری شده و از پرخوری جلوگیری می‌کند، که در کنترل وزن مؤثر است.

د) جلوگیری از کم‌خونی

لپه منبع خوبی از آهن و فولات است که به تولید گلبول‌های قرمز خون کمک کرده و از کم‌خونی جلوگیری می‌کند، به‌خصوص برای زنان باردار و افراد گیاه‌خوار.

ه) بهبود عملکرد گوارشی

فیبر زیاد لپه باعث بهبود عملکرد روده‌ها، جلوگیری از یبوست و کمک به سلامت سیستم گوارشی می‌شود.

و) تقویت استخوان‌ها

وجود فسفر، منیزیم و کلسیم در لپه به استحکام استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند.

ز) تقویت سیستم ایمنی

آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین B6 و روی موجود در لپه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر بیماری‌های عفونی می‌شود.

طبع لپه و مصلحات آن

طبق طب سنتی، طبع لپه سرد و خشک است. به همین دلیل، مصرف آن برای افرادی که مزاج گرم دارند مناسب‌تر است، اما برای افراد با مزاج سرد ممکن است باعث ضعف، بی‌حالی و نفخ شود.

مصلحات لپه

برای کاهش عوارض ناشی از مصرف لپه، بهتر است آن را با مصلحات مناسب مصرف کنید.

مصلحات مناسب برای لپه:

گلپر: کاهش نفخ و بهبود هضم

زیره: جلوگیری از سردی و مشکلات گوارشی

آویشن: تقویت معده و کاهش سوءهاضمه

زنجبیل: جلوگیری از سردی بدن و کمک به هضم بهتر

سرکه: کاهش سنگینی لپه و بهبود جذب مواد مغذی

خرما: متعادل کردن طبع سرد لپه و تأمین انرژی

نکات مهم در مصرف لپه

خیساندن لپه قبل از پخت باعث کاهش نفخ و بهبود هضم آن می‌شود.

مصرف لپه همراه با مصلحاتی مانند زیره و گلپر باعث کاهش مشکلات گوارشی می‌شود.

زیاده‌روی در مصرف لپه توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است باعث نفخ، یبوست و ضعف عمومی شود.